İŞ BAŞINA!

İş başına!

1960`l i yılların genel ekonomi kalkınması dolayısıyla Avusturya`da bir işçi gücü eksikliği meydana geldi. Resmi işçi alımı yerleri, ilkönce Madrid şehrinde sonra da İstanbul ve Belgrad`da eksik olan işçi kapasitesini tedarik etmek için yurt dışından faaliyet göstermişti. Bu vesileyle Mara Ivkić, 18 yaşındayken Swarovski üzerinden işe alındığını anlatıyor – bu imkândan, Tirol`da daha önceden çalışmakta olan annesinin bir kız arkadaşından haberdar olmuştu. Ancak iş arayanları göçü kısa süre sonra resmi yolların dışında da meydana gelmeye başlamıştı: Türkiye`de bulunan Uşak kentinden gösterilen grup resmi, arkadaşlar veya akrabalar sayesinde gerçekleşen „zincirleme işe alınma“ durumlarına işaret etmektedir. Dolayısıyla Tirol`da bulunan mekânlarla insanların buraya geldikleri ülkelerdeki yerler arasında defalarca sıkı bağlar meydana gelmiştir.

İnşaatçılığın, metal ve demir çelik sanayisinin ve gastronominin yanında, özellikle tekstil şirketleri Türkiye ve Yugoslavya`dan gelen işçilerden yararlanmıştır: Innsbruck`da bulunan tekstil fabrikası Herrburger und Rhomberg şirketinin önceki işletme müdürü Walter Ambros, düşük ücret seviyesi ve gece vardiyaları sebebiyle yerli işçilerin bulunamadığını anlatıyor.

İş yerinde çalışırken çekilen ve firma eğlencelerine ait fotoğraflar kısmen şahsi hatıralar olsun diye tertiplenmiştir. Vatanda kalanlar için iletişim ve tanıtım malzemesi olarak işe yaradıkları da tahmin ediliyor. Lakin „Konuk işçi sisteminde“ yaşanan yasal güvensizlikten ve eşitsizlikten anlatmıyor bu resimler: şirketler dâhilinde yükselme şanslarının olmadığından, özgürce iş yerini değiştirme imkânının hiç olmayışından, düşük ücretlerden ve süreli çalışma izinlerinden ve 1990`lı yıllara kadar oturum hakkının önkoşulunun süresiz çalışma izni olmasından anlatmıyor. Bu fotoğraflar işletmede pasif seçim hakkının yasak olduğundan ancak 2006 yılında yürürlüğe girdiğinden ve yine göçmen kökenli çocukların meslek ve eğitim haklarının sınırlamalarından da hele hiç anlatmıyor.

Yabancılar-çalışma kartı, çalışma izni ve çalışma müsaadesi gibi belgeler dışlanma ve farklı muamele edilmişliğin varlğını ispatlıyor. Bugüne kadar halen birçok önceki zamanın göçmen işçileri bu belgeleri saklıyor.